Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) oraz inne instytucje państwowe otrzymują coraz więcej skarg od konsumentów, którzy w wyniku oszustwa stracili pieniądze z konta w banku. Tego typu oszustwa często dotykają osób starszych, które nie mają świadomości, jakie dane bankowe należy szczególnie chronić.
Na jakie sytuacje trzeba szczególnie uważać?
- Dostajesz SMS z informacją, że musisz dopłacić kilka złotych do przesyłki wraz z linkiem do przelewu – zwłaszcza, jak nic nie zamawiałeś;
- Sprzedajesz coś na portalu aukcyjnym, a potencjalny klient chce się kontaktować poza nim – np. tylko mailowo lub poprzez komunikator;
- Odbierasz telefon od osoby przedstawiającej się jako pracownik twojego banku z informacją o nieautoryzowanej transakcji albo ktoś prosi cię o zainstalowanie aplikacji. Odłóż słuchawkę i zadzwoń na oficjalną infolinię instytucji finansowej (numer znajdziesz na stronie banku lub w korespondencji z banku), aby to potwierdzić;
- Ktoś prosi o podanie numeru twojej karty płatniczej i kodu CVV/CVC – dzięki nim oszust może autoryzować każdą transakcję.
- Dostajesz SMS-y autoryzacyjne z banku – zwracaj na nie uwagę, ponieważ informują, co autoryzujesz i na co wyrażasz zgodę. Zawsze sprawdzaj kwotę przelewu podaną w tych SMS. Oszuści mogą też prosić o zgodę na zmianę numeru telefonu autoryzacji podając inny – wówczas będą mogli potwierdzić każdy przelew wykonywany z twojego konta.
Gdy dzwoniący podaje się za pracownika banku.
Ostrzegamy przed oszustami, którzy podszywają się pod infolinię banku. Potrafią nawet wyświetlić na Państwa telefonie dowolny ciąg cyfr (np. numer infolinii banku), bo dzwonią z wirtualnego numeru telefonu. Klientom danego banku wyświetlają więc numer telefonu bankowej infolinii.
Oszuści będą np. przekonywać, że Państwa pieniądze są zagrożone i aby je ochronić przed kradzieżą chcą “zweryfikować konto” czy wykonać “przelew testowy”. Oszuści mogą nawet mówić, że z Państwa konta już zniknęły pieniądze. Mogą namawiać do instalacji oprogramowania np. TeamViewer QuickSupport lub AnyDesk na Państwa komputerze lub smartfonie. Dlatego mamy dla Państwa kilka podstawowych zaleceń:
- Nigdy nikomu nie podawaj swoich danych.
- Nigdy nie instaluj aplikacji, do których namawia Cię osoba, która do ciebie dzwoni.
- Uważnie przeczytaj komunikaty autoryzacyjne przed zatwierdzeniem transakcji płatniczej.
- Nigdy nie potwierdzaj transakcji, których nie zlecasz. Jeśli to zrobisz, oszuści otrzymają nieuprawniony dostęp do Twojego komputera lub smartfonu. Przejmą dostęp do Twojego konta bankowego, a Ty możesz stracić pieniądze.
- Pamiętaj – pracownik banku lub innej instytucji finansowej nigdy nie zapyta Cię o login i hasło do logowania na konto.
Padłeś ofiarą kradzieży z konta?
Jeżeli oszuści wykonywali nieautoryzowane transakcje z twojego konta, jak najszybciej skontaktuj się z bankiem za pośrednictwem oficjalnej infolinii. Zgłoś taką transakcję, zmień dane do logowania do aplikacji bankowej i bankowości elektronicznej oraz zastrzeż kartę. Na powiadomienie instytucji finansowej masz 13 miesięcy, ale im wcześniej to zrobisz, tym lepiej. Następnie zawiadom także policję.
Jakie są obowiązki banków w tym zakresie?
- Bank powinien rzetelnie przeanalizować reklamację konsumenta.
- Zgodnie z ustawą o usługach płatniczych, bank w terminie jednego dnia roboczego powinien oddać konsumentowi skradzioną kwotę i wyjaśnić sprawę. Jeżeli klient w jakimś stopniu ponosi odpowiedzialność za utratę gotówki, bank po dokonaniu zwrotu środków konsumentowi powinien ocenić na ile to on przyczynił się do utraty pieniędzy. Wówczas bank może domagać się od konsumenta zwrotu części zwróconych środków.
- Rozliczenie powinno nastąpić następnego dnia liczonego od momentu wystąpienia incydentu lub dokonania zgłoszenia przez konsumenta.
- Jeśli bank odmawia zwrotu środków, gdyż podejrzewa, że konsument padł ofiarą oszustwa, powinien sam informować organy ścigania. Bank nie może odmawiać zwrotu środków i jednocześnie uzależniać tego od zgłoszenia przez konsumenta sprawy na Policję.
Autor: ks. Sławomir Bednarski
