„Jest czas rodzenia i czas umierania, czas sadzenia i czas wyrywania tego, co zasadzono” Koh 3,2.
Wszystko ma swój czas
Wszyscy doskonale zdajemy sobie sprawę z prawdziwości tych słów. Wiemy, że każdy kto się narodził kiedyś umrzeć musi. Uczestniczyliśmy w wielu pogrzebach, przeczytaliśmy niezliczoną liczbę nekrologów. Sami doświadczamy bezlitosnej siły czasu, który odciska piętno na naszym organizmie. Lecz kiedy śmierć zapuka do drzwi naszego domu, sprawa wygląda inaczej.
Wcześniej, czy później każdy z nas będzie zmuszony do skonfrontowania się ze śmiercią kochanej osoby. Każdy z nas poczuje lodowaty podmuch śmierci. Wcześniej czy później trzeba będzie zmierzyć się z żałobą. Prawdą jest, że nie zrozumie smutku owdowiałej osoby ktoś, kto nie przeżył w zgodnym kochającym małżeństwie całego życia. Prawdą jest, że nie postawi się w miejscu rodzica załamanego po śmierci dziecka ten, kto nie ma dzieci. Żałoba zawsze jest sprawą osobistą i każdy przeżywa ją na swój własny, niepowtarzalny sposób. Lecz prawie każdy z nas wcześniej czy później będzie przeżywał ostatnie pożegnanie kochanej osoby.
Żałoba – czas by rozpocząć żyć na nowo
Warto zastanowić się nad tym, jak tę żałobę przeżyć by była ona okazaniem szacunku zmarłej osobie. Może to stwierdzenie wydaje się groteskowe, lecz życie uczy nas, że czasem żałoba staje się czasem koncentracji na samym sobie a nie na zmarłym. Jakże często usłyszeć można od wdowy słowa „Jak on mógł mi to zrobić!”. Tak jakby mąż chciał zrobić na złość żonie i dlatego umarł. Wszak to jej teraz jest źle i trudno. To ona teraz musi się zając całym domem. Wszak to ona została opuszczona. A gdzie w tym wszystkim jest zmarły mąż? Gdzie w tym wszystkim jest szacunek i wdzięczność okazana osobie, która odeszła? Okazuje się tak często że liczę się tylko ja i mój ból.
Oczywiście trudno pogodzić się z odejściem dobrej, oddanej, kochanej osoby, z którą przeżyło się praktycznie całe życie. Odliczając bowiem lata mało świadomego dzieciństwa i młodości, to bardzo często okazuje się, że małżeństwo trwało prawie całe życie. To normalne, że małżonkowie przyzwyczaili się do siebie, wrośli w siebie emocjonalnie. Stworzyli swoje wspólne życie i nie widzieli innej możliwości. Dlatego tak trudno jest przyjąć śmierć i osamotnienie. Dlatego poczucie pustki po kilkudziesięciu latach małżeństwa jest tak doskwierający.
Lepsza wdzięczność niż rozpacz
Lecz trzeba dać prawo odejść małżonkowi. Trzeba pozwolić mu umrzeć, bo takie są prawidła naszego życia. Jednocześnie warto z wdzięcznością wspominać wspólnie przeżyty czas i doceniać dobro, które od kochanej osoby otrzymaliśmy. Z tej wdzięczności do zmarłego i miłości, która nas łączyła winna rodzić się troska o życie wieczne męża, żony. Ze smutkiem bowiem, jako duszpasterz muszę powiedzieć, że łzy smutku na pogrzebie i późniejsza żałoba wcale nie przejawia się w trosce o wieczne dobro zmarłego. A z wdzięczności, miłości i pragnienia serca powinna się rodzić ta troska, która bardzo pomaga w owocnym przeżywaniu żałoby.
Doskonale wiemy, że najpiękniejsze kwiaty, znicze, wyszukany nagrobek nie pomogą zmarłemu. One cieszą nasze o czy i często są wymówką braku pomocy duchowej dla tych którzy odeszli. Zmarli potrzebują naszej modlitwy. My potrzebujemy okazać im miłość. Te dwie potrzeby jakże pięknie i owocnie łączą się w sobie w modlitwie o ich wieczne zbawienie. Jak ta modlitewna pomoc powinna wyglądać opowiemy w kolejnym artykule.
Ks. Radosław Rychlik