Często można usłyszeć przysłowie, że starość się Panu Bogu nie udała, ale to nie znaczy, że ma być czasem udręczenia i smutku. Jednym z „lekarstw” na to by zachwycić się życiem od początku może być forma terapii zajęciowej.
Czym jest terapia zajęciowa?
Jest to rodzaj terapii poprzez różnego rodzaju aktywizację. Terapia zajęciowa zwykle przeprowadzana jest w grupach, a uczestniczący w niej angażują się razem w różnego rodzaju prace, naukę lub rozrywkę. W niektórych przypadkach prowadzi się terapię zajęciową indywidualnie. Przede wszystkim tego rodzaju zajęcia mają na celu uaktywnienie i zmotywowanie podopiecznych. Terapie zajęciowe bardzo często pomagają w zaadaptowaniu się osób starszych do nowej dla nich rzeczywistości, jaką jest pobyt w domu pomocy społecznej. Poza komfortem psychicznym powraca ich samodzielność, zaradność, jak również sprawność w zakresie motoryki małej.
Założycielami terapii zajęciowej było sześć osób: psychiatra, sekretarz, nauczyciel, pracownik socjalny i dwóch architektów. Założyli oni w 1917 r. w Nowym Jorku Narodowe Stowarzyszenie Promocji Terapii Zajęciowej. Uważali, że wykorzystanie zajęć, które zajmują czas pacjentów, może wspomóc proces leczenia. Współcześnie wyróżniamy trzy rodzaje terapii zajęciowej:
· Ergoterapia – terapia poprzez pracę, terapia wykorzystująca zajęcia manualne;
· Socjoterapia – terapia wykorzystująca spotkania grupowe, towarzyskie;
· Arteterapia – terapia sztuką, terapia poprzez tworzenie lub obcowanie ze sztuką.
Jakie zajęcia możemy zaproponować seniorom?
Proponując zajęcia terapeutyczne dla osób starszych powinniśmy mieć na uwadze możliwości naszych podopiecznych. Podstawowym zajęciem są zajęcia ruchowe. Istotne jest, by seniorzy poruszali się w największym z możliwych dla siebie stopniu. Doskonale w terapii zajęciowej dla osób starszych sprawdzają się karty pracy. Wspomagają ćwiczenie pamięci, koncentracji uwagi, koordynacji wzrokowo ruchowej czy motoryki małej. Uzupełniane wspólnie z terapeutą lub zwyczajnie w towarzystwie umożliwiają nawiązanie kontaktu i rozwinięcie tematu. Zależnie od tematu pobudzają wspomnienia oraz zmuszają do wysiłku intelektualnego. Bardzo ciekawa jest aktywizacja osób starszych przez zajęcia artystyczne. W ich ramach seniorzy malują obrazy, wykonują rzeźby, a nawet tworzą muzykę, śpiewają czy grają na instrumentach. Zaangażowanie seniorów w ramach terapii zajęciowej poprawia ich samopoczucie oraz umiejętności porozumiewania się z innymi ludźmi, nawiązywanie rozmów, współpracy i przyjaźni.
Jaki powinien być terapeuta?
Istotnym aspektem w terapii zajęciowej skierowanej do seniorów jest kwestia podejścia terapeuty. Każdy z podopiecznych ma swoją indywidualność, każdy członek grupy jest inny, ma inne potrzeby i inne doświadczenia, zmaga się z innymi trudnościami. Terapeuta powinien wykazać się cierpliwością, uwagą, umiejętnością słuchania, kreatywnością w działaniu. Możemy powiedzieć, że to osoba empatyczna, która umie postawić się w sytuacji innych ludzi i być dla nich oparciem.
