„Nie mam majątku, więc po co mi testament?” – to jedno z najczęstszych pytań zadawanych przez seniorów. A jednak nawet niewielki dorobek warto uporządkować. Testament to nie tylko sprawa majątku, ale przede wszystkim – spokoju ducha.
✅ Co to jest testament?
Testament to dokument, w którym samodzielnie decydujesz, co stanie się z Twoim majątkiem po śmierci. Możesz w nim wskazać konkretne osoby, które mają otrzymać poszczególne rzeczy – mieszkanie, oszczędności, działkę, samochód czy nawet pamiątki rodzinne.
Jeśli nie sporządzisz testamentu, obowiązuje tzw. dziedziczenie ustawowe, czyli sztywne zasady określone w Kodeksie cywilnym – pierwszeństwo mają dzieci i małżonek, później wnuki, rodzice itd. Nie zawsze jest to zgodne z Twoją wolą.
✍️ Jak sporządzić testament?
Są dwa podstawowe sposoby:
🖊 Testament własnoręczny (holograficzny)
- Napisany własnoręcznie, od początku do końca (nie na komputerze!).
- Musi zawierać datę i czytelny podpis.
- Nie potrzeba świadków ani notariusza.
- Uwaga: Nie może być pisany przez kogoś innego – nawet pod Twoje dyktando.
Przykład:
„Ja, Jan Kowalski, urodzony 1.01.1950 r., oświadczam, że cały mój majątek po mojej śmierci zapisuję mojej córce Annie Kowalskiej. Warszawa, 10 lipca 2025 r. [własnoręczny podpis]”
📜 Testament notarialny
- Sporządzany przez notariusza w Twojej obecności.
- Ma większą moc dowodową i trudniej go podważyć.
- Koszt: ok. 200–300 zł.
- Można go zarejestrować w Notarialnym Rejestrze Testamentów (nieobowiązkowo).
🔎 Dlaczego warto mieć testament?
- ✅ Sam decydujesz, kto co odziedziczy (np. wnuk, brat, partner życiowy).
- ✅ Możesz wykluczyć osoby, z którymi nie utrzymujesz kontaktu.
- ✅ Możesz podzielić majątek uczciwie, np. według potrzeb dzieci.
- ✅ Oszczędzasz bliskim sporu i stresu po swojej śmierci.
- ✅ Możesz zadbać o kogoś spoza rodziny – przyjaciela, sąsiada, fundację.
📌 Co często idzie nie tak?
- Testament pisany na komputerze – jest nieważny!
- Brak podpisu lub daty.
- „Testament” ustny bez świadków i podstaw prawnych – nie działa!
- Przechowywanie w szufladzie, gdzie nikt go nie znajdzie.
Rada: Jeśli piszesz testament własnoręczny, poinformuj zaufaną osobę, gdzie go przechowujesz (np. u notariusza, w sejfie, u dziecka).
📚 Przykład z życia:
Pani Zofia, 78 lat, wdowa z dwójką dorosłych dzieci.
Chciała, aby jej mieszkanie po śmierci trafiło do syna, który się nią opiekował, a nie do córki mieszkającej za granicą. Spisała testament u notariusza. Po jej śmierci nie było kłótni, nieporozumień ani kosztownego postępowania spadkowego. Jej wola została spełniona w kilka tygodni.
❓Najczęściej zadawane pytania
Czy mogę zmienić testament?
Tak, w każdej chwili – wystarczy napisać nowy. Ten nowy automatycznie unieważnia poprzedni.
Czy muszę powiedzieć rodzinie, co napisałem w testamencie?
Nie. Testament może pozostać tajemnicą aż do Twojej śmierci – ale warto, by ktoś wiedział, że istnieje i gdzie go znaleźć.
Czy senior w złym stanie zdrowia może pisać testament?
Tak, o ile rozumie, co robi (tzw. pełna zdolność do czynności prawnych). W razie wątpliwości notariusz może wezwać lekarza.
✔️ Podsumowanie – co warto zapamiętać?
- Testament daje Ci kontrolę nad tym, co stanie się po Twojej śmierci.
- Możesz napisać go samodzielnie, ale najbezpieczniej zrobić to u notariusza.
- To nie sprawa pieniędzy, ale szacunku do własnej woli i spokoju bliskich.
- Nie odkładaj tego „na później” – życie bywa nieprzewidywalne.
